Librong pagaaralan nang manga Tagalog nang uicang Castilla (154-156): Kabanata 1, Aral 5

Nauna (153-154: Kab 1.Aral 4) 

Susunod (156-157: Kab 1.Aral 6)

--154--

ICALIMANG ARAL

Isang salapi, un toston; cahati, medio toston x dos reales; tatlong bahagui, tres reales. Saicapat x isang saicapat; un real; Saicaualo, medio real; Calatio, ay cuartillo x conding la mitad del cuartillo.  May calauang calatio; un toston y un cuartillo x cuatro reales y un cuartillo.  May calauang ang saicaualo; un toston y medio real x cuatro reales y medio.  Maycalauang saicapat; un toston y un real x cinco reales.  Maycalauang saicapat at saicaualo; un toston y un real y medio x cinco reales y medio.  May calauang cahati at saicaualo; seis reales y medio.  Subali tiong gangaitong uica, na may uicang toston at mayroon iba pang manga calangcap ay, maliuag din, at doon (dao) sa totoong Bayan nang manga Castila, ay ualan malay malay somabi nang manga toston condi, ang manga reales, ang binibilang, at siya ngang lalong marali. Maycalauan tatlong bahagui; un toston y tres reales x siete reales.  Maycalauan tatlong bahaguit, saicaualo, siete reales y medio.  Isang pisos, un peso.  At uala naman sa ma-

--155--

nga Castila, itong uicang pesos, cundi con baga boong piso, ay ang pangalan doon, ay, un real de á ocho. Di baquin ang boong salapi, ay, un real de á cuatro, at ang boong cahati, ay un real de á dos, at ang boong saicapat, ay dos reales sencillos.  At con dalauang boong cahati, ay dos reales de á dos, at con dalauang boong salapi, ay dos reales de á cuatro, at con dalauang boong pisos, ay dos reales de á ocho.

Ang pagtotoloy nito, ay camocha rin nitong na ona Maycatlong calatio, ay dos tostones y un cuartillo x un peso y un cuartillo, ocho reales y un cuartillo, maycatlong saicaualo ay gayon din naman.  Maycatlong saicapat: dos tostones y un real x un peso y un real x nueve reales. Anopat di uala nang liuag maquilala at maalaman ang manga isosonod dito: con itong naoona ang naaalaman.

Iisang salapi, un solo toston x un toston sólamente x no mas de un toston. Icatatlong bahagi: tres reales solos x tres reales solamente x no mas de tres reales. Cahati, dos reales todos x dos reales solamente x no más de dos reales.

At sa pagbabahagi, ay di mangyayaring di tandaan itong isusulat ngayon. Mangunding, cada uno un condin: mangalatio, cada uno un cuartillo.  Manaycaualo, cada uno medio real. Manaycapat, cada uno un real. Manaycapat at manaycaualo; cada un real y medio. At gaito-rin naman ang iban lalong malaki.  Ang manalapi bago, at ang mamisos at yaon namang tigatlong bahagui, may cacalanan saicapat, maycacatlong cahati etc, na parapara ding nasasaysay nitong, uicang, cada uno.

At ito ding manga uicang ito, ay, natatapat sa pagtotongo nang balang na con baga ang uica ay magcano ang cabolos? á como vale cada pieza x como es el precio de cada pieza x cuanto vale cada pieza x que custa una pieza? Manalapi, á toston. At gayon naman ang iba, mangalatio, á un cuartillo. Manaycaualo, á medi real. Manaycapat, á real. Mangahati, á dos reales. Mangahati,t, saycaulao, á dos reales y medio. Alintana con iisa lamang yaong itinatanong con magcano ang pagbili niyon con baga ang uica,y, magcano ang pagbili mo niyan, cuanto te costó eso? hindi ang uicain, á medio

--156--

real, á cuartillo etc., condi un toston, medio real, un cuartillo. Datapua,t, con dalaua,t, marami caya sa dalaua, ay á toston, á cinco reales, á medio real etc.

Nauna (153-154: Kab 1.Aral 4) 

Susunod (156-157: Kab 1.Aral 6)