Tuesday, December 15, 2009

Librong pagaaralan nang manga Tagalog nang uicang Castilla (159-162): Kabanata 1, Aral 8


--159--

ICAUALONG ARAL


Yaong manga sulat sa Castilang, manga tandá nang

--160--

bilang, ay gayon; isa, 1, dalaua, 2, tatlo, 3, apat, 4, lima, 5, anim, 6, pito, 7, ualo, 8, siyam, 9, polo, 10, ang cahologan nga nitong letrang, 0, ay yaong sinisipingang bilang, ay dongmaramina, con baga iisang dati yaon ay capag nasamahan nang 0, ay sang pouo na. At cong dating, 2, dalaua baga, at sinipingan nang 0, ay naguing dalauang pouo nang para nito, 20, at con tatlong dati, at samahan nang 0, ay hindi na tatlo, condi tatlong pouo, na para nito 30, at con 4, apat baga, at may casonod na, 0, ay apat na pouong para nito, 40 at gayon nang gayon hangan sa sang daan, 100.

Datapoua,t, ang manga pagipagitan, ay gayon. Con dalauang bilang, ang nagcasisiping ay yaong icalaua ay ang dati din na con iisa, ay iisa din, at con dalaua,y, dalaua naman lamang, at ganitorin naman ang iba. Datapoua,t, yaong naona doon sa dalauang nag calalangcap, ay hindi na ang dati lamang condi con baga isa,y, naguiguin sangpouo; at con baga dalaua ay naguiguing dalauang pouo, at con tatlo, ay naguiguin tatlong pouo at gangaitorin ang iba.  Halimbaua,y, bilang 11, sa macatouid ay labin isa, ang yaon nganing yaong icalauang, 1, ay iisa, at yaong naona, ay sang pouo diyata con pag pisanin ay labin isa. Ay ito, 12, labin dalaua, at ito,i, 13, labin tatlo, at ito,y, 14, labin apat; at gayon din naman ang iba. Datapoua,t, ito, 20, ay dalauang pouo, at ang may 2, at may 0, ay ito, 21, may catlon isa, at ang yaong 1, ay, isa; at yaong, 2, ay naguiguing dalauang pouo at ang may casonod nga. Caya nga yatá ito, 22; ay may catlon dalaua; at ito 23 may catlon tatlo at gayon nang gayon ang lahat hangang sa sang daan, 100.

At con ibig ang labihin sa daan, ay itong aral ang tandaan nang tandaan, na caya nga may tatlong sulat nabilang ay yaong na sona,y, hindi na ang dating calagayan, condi lalong marami. Caya nga,t dati mang 1, iisa ay naguiguin sang daan na; at con 2, naguiguin dalauang daan; at con 3 naguiguin tatlong daan, at gayon nang gayon balang naoonang letra doon sa tatlo ay naguiguin daan ang pagturing, caya nga con 1 ay naguiguin sangpouo, at con 3 ay naguiguin tatlong pouo at gayon naman ang ibang mag pasa siyam. Datapua,t, yaong icat-

--161--

long letra doon sa tatlo, ay ang dati ding calagayan, at ang dati ding turing nauaalan dagrag doon. Halimbaua, itong bilang, 111, sa macatouid ay labisadaan labin isa, at yaong naona ay baga man dating iisa lamang ay naguiguin sang daan sa pagca may dalauang casonod at yaong icalaua, ay baga man iisa lamang namang dati ay naguiguin sang pouo at ang may iisa pa namang casama.  Ito namang bilang na ito. 234, sa macatouid ay may catlong daan may capat apat at yaon din nga ang dahilan; at ang yaon nganing, 2, ay naguiguing dalauang daan, at yaong 3 ay naguiguing tatlong pouo, at yaong 4 ay ang dati din, at aapat din lamang at ang ualanang somonod.  Ito namang bilang na ito 555, ay ang cahologan ay may canim nadaan, may canim lima, ay yaon din nga ang casaysayan at ualanang bahalang maquilala itoman at ang ibaman mag pasasanglibo, cong itong aral ang tandaan.

Ang maliuag liuag nang munti ay ang may, 0, datapoua,t, hindi namat pagcacamalan ninyo, con inyong tandaan itong catagang uica. Manaa, con may, 0, sa guitna ma,t, sa rolo man ay houag may torang bilang doon, houag ngang tongcolan nang anomang bilang, dalauama't, tatlo man at anoman condi itongang aral naona ay siyaring sundin at ingatan. Halimbaua, 101, yaong na onang, 1, ay naguiguing sang daan, at ang may dalauang letrang somonod doon, at yaong 0, ay ualang catapat na bilang na anoman at yaong icatlong letra, yaong holing 1, ay iisa lamang ang cahologan, at ang siya ngang dating cahologan niya yaon lamang ualang casamang somonod.  Caya yata, con pag pisanin yaong tatlo ay naguiguing labi sadaan isa. Datapoua,t, cong gayon ang sulat 110, ay sa macatouid ay labi sadaan sangpou at ang yaong na ona, ay naguiguing sang daan at yaong icalaua ay naguiguing sang pouo, at yaong icatlo ay ualang catapatan. Ito namang sulat 406 ay yayamang may tatlong letra nga, ay yaong naona, yaon bagang 4 capalapa,y, di apat na daan. At yaong icalaua, ay ualan turing doon bilang; at yaong icatlo ay aanim na lamang yayamang siyang onang cahologan niya. Ay aba con pag pipisanin ay may caliman anim. Datapoua,t, con ang sulat 460 ay ang cahologan ay

--162--

apat na daan at ang icalaua,y, naguguing anim na pouo, at ang mayisapang casonod na letra, at yaong 0, ay ualan turing na bilang. Datapoua,t, con ang sulat ay 468, sa macatouid, ay apat na daan at anim na pouo at ualo.

Caya yata naman ang sang daan ay 100, at ang dalauang daan, 200 at ang tatlong daan, 300, at ang apat na daan, 400, ang limang daan, ay 500, ang anim na daan, ay 600, ang pitong daan ay 700, ang ualong daan ay 800, ang siyam na daan, ay 900, ang sang libo ay 1000.

At con ang maibig itoloy ang pag bilang, at labihin sa sang libo ay hindi mangyaring di doonan nang apat na letra, at yaong na ona doon sa apat ay hindi na ang dating calagayan lamang cundi libo ang pag turing, con baga 1000, sang libo, at con 2000, dalauang libo, at con 3000 tatlong libo, at con 4000, apat na libo; at gayon din naman ang iba; at ang icalauang letrang somonod doon sa naona ay ang pagturing ay daan na saysay co na yaon, at yaong icatlo, ay pouo ang pag turing at ang icapat hindi nagcacaiba. Datapoua't, ang, 0, ay ang dati co ding aral sa inyo na houag ding tongcolan nang anomang bilang. Diyata uala nang liuag maquilala ito 1000, caya nga apat na letra, at yaong na ona ay 1, diyata ang cahologan ninyong 1, ay sang libo, at yayamang paua ding, 0, ibang tatlong letra ay ualan idaragrag, doon, at sasangli sang libo na lamang yaon. Datapoua,t, con ang sulat, ay 1234 sa macatouid ay labi sa libo dalawang daan, at maycapat, apat, ay ano yaong na onang letra dili caya sang libo; yayamang 1, nga at may casonod pang tatlo at yaong icalaua, dili caya dalauang daan; yayamang 2 nga at may casonod pang dalaua,  at yaong icatlo,y, dili caya tatlong pouo; yayamang 3 nga at may casonod pang isa, at yaong uacas ay dili caya apat na lamang; yayamang 4 nga at uala nang casonod.

Nauna (157-158: Kab.1.Aral 7)  

No comments:

Post a Comment

Lisensiya